পাৰ্কিনছন ৰোগ আৰু অন্যান্য চলাফুৰাৰ সমস্যা-বিকাৰগ্ৰস্ততাৰ বাবে গভীৰ মগজুৰ উদ্দীপনা বা ডিপ ব্ৰেইন ষ্টিমুলেচনডিবিএছ) চিকিৎসাৰ অগ্ৰগতি

পাৰ্কিনছন ৰোগ(পিডি)ৰ এক অৱক্ষয়জনিত স্নায়ৱিক অৱস্থাৰ মুখ্য সঞ্চালন লক্ষণসমূহৰ ভিতৰত অন্যতম কঁপনি, জঠৰতা, ব্ৰেডিকিনেছিয়া (মন্থৰ গতি) আৰু অংগবিন্যাসৰ অস্থিৰতা আদি। মগজুৰ ছাবষ্টেন্সিয়া নাইগ্ৰাত ডপামিন উৎপাদনকাৰী নিউৰন নোহোৱা বা হ্ৰাস হ’লে এই লক্ষণসমূহৰ সৃষ্টি হয় কাৰণ ই গতি নিয়ন্ত্ৰণ কৰা মগজুৰ বৰ্তনীত নিয়মীয়া যোগাযোগত বাধা জন্মায়। মটৰজনিত সমস্যাৰ লগতে পাৰ্কিনছন ৰোগত আক্ৰান্ত ব্যক্তিসকলৰ নন-মটৰ লক্ষণসমূহৰ ভিতৰত অস্বস্তি, সঘনাই প্ৰস্ৰাৱ আৰু টোপনিত ব্যাঘাত আদি লক্ষণো থাকিব পাৰে। সাধাৰণতে অধ্যাপক ডাঃ ৰূপম বৰগোহাঁইয়ে কয় যে, চলা-ফুৰাৰ প্ৰতিবন্ধকতাবোৰৰ ভিতৰত বহুতো স্নায়ৱিক সমস্যা অন্তৰ্ভুক্ত থাকে যি স্বেচ্ছামূলক আৰু অনিচ্ছাকৃত দুয়োটা গতিবিধিক প্ৰভাৱিত কৰে। এই অৱস্থাবোৰৰ ভিতৰত আছে টিআইচিএছ, মায়’ক্লনাছ, ট’ৰেট চিনড্ৰম, এচেঞ্চিয়েল ট্ৰেমৰ আৰু ডাইষ্টনিয়া অন্যতম, এই সকলোবোৰৰ ভিতৰত মস্তিষ্কৰ অঞ্চলসমূহত অস্বাভাৱিকতা সঘনাই দেখা যায়, যিয়ে মটৰ কাৰ্যাৱলী নিয়ন্ত্ৰণ কৰে।

পাৰ্কিনছন ৰোগ আৰু অন্যান্য গতিবিধিৰ বিকাৰগ্ৰস্ততাৰ চিকিৎসাত বিশেষকৈ যিসকল ব্যক্তিৰ লক্ষণসমূহ ঔষধৰ দ্বাৰা ভালদৰে পৰিচালিত নহয়, সেইসকল লোকৰ বাবে গভীৰ মগজুৰ উদ্দীপনা (ডিবিএছ) এক গুৰুত্বপূৰ্ণ অগ্ৰগতি হিচাপে আত্মপ্ৰকাশ কৰিছে। ডি বি এছ নামেৰে জনাজাত নিঅ’ৰ’চাৰ্জিকেল অপাৰেচনৰ সময়ত মগজুৰ বিশেষ অঞ্চল যেনে গ্ল’বাছ পেলিডাছ ইণ্টাৰ্না বা চাবথেলামিক নিউক্লিয়াছত ইলেক্ট্ৰ’ড স্থাপন কৰা হয়। কলাৰব’নৰ ওচৰত ছালৰ তলত স্থাপন কৰা বেটাৰী চালিত নিউৰ’ষ্টিমুলেটৰে এই ইলেক্ট্ৰ’ডবোৰক অহৰহ বৈদ্যুতিক আৱেগ প্ৰদান কৰে। মগজুৰ বিপৰীতমুখী কাৰ্য-কলাপ পৰিৱৰ্তন কৰি বৈদ্যুতিক চিকিৎসাই সফলতাৰে বিচ্ছিন্ন সংকেতসমূহক বিঘ্নিত কৰে যাৰ ফলত কঠিনতা আৰু কঁপনিৰ দৰে লক্ষণ দেখা দিয়ে। ডিবিএছ বিপৰীত বা ওলোটা ফলাফল আৰু পৰিৱৰ্তনযোগ্যতা সম্ভৱ, যাৰ ফলত মগজুৰ কলাৰ ক্ষতিসাধন কৰা পূৰ্বৰ অস্ত্ৰোপচাৰ কৌশলৰ বিপৰীতে লক্ষণ নিয়ন্ত্ৰণ সৰ্বাধিক আৰু বিৰূপ প্ৰভাৱ হ্ৰাস কৰিবলৈ অভিযোজিত পদক্ষেপৰ সুবিধা হয়।

১৯৯০-ৰ দশকৰ শেষৰ ফালে এফডিএয়ে অনুমোদন জনোৱাৰ পিছত ডিবিএছ-ৰ বহু পৰিৱৰ্তন হৈছে। ইয়াক প্ৰথমে পাৰ্কিনছনৰ কম্পনৰ চিকিৎসাৰ বাবে অনুমোদিত কৰা হৈছিল, কিন্তু ইয়াৰ ব্যৱহাৰ এতিয়া এডভান্সড মটৰ চিম্পটম আৰু অতি শেহতীয়াকৈ কমেও চাৰি বছৰ ধৰি পাৰ্কিনছন ৰোগত আক্ৰান্ত ৰোগীৰ অৱস্থাৰ নিম্ন পৰ্যায়সমূহক সামৰি ল’ব পৰাকৈ বিস্তৃত কৰা হৈছে আৰু যাৰ মটৰ লক্ষণবোৰ চিকিৎসাৰ দ্বাৰা পৰ্যাপ্তভাৱে নিয়ন্ত্ৰণ কৰা নহয়। ক্লিনিকেল অধ্যয়নৰ মতে, ডিবিএছ-ৰ ফলত মটৰ কাৰ্য আৰু জীৱনৰ মানদণ্ডত গুৰুত্বপূৰ্ণ আৰু দীৰ্ঘস্থায়ী উন্নতি হ’ব পাৰে। ৰোগীসকলে সঘনাই তেওঁলোকৰ প্ৰেছক্ৰিপচনৰ পৰিমাণ হ্ৰাস কৰিবলৈ সক্ষম হয়, যিয়ে ঔষধ-প্ৰণোদিত পাৰ্শ্বক্ৰিয়া যেনে-ডিছকিনেছিয়া (অনিচ্ছাকৃত চলাচল) প্ৰতিৰোধ কৰাত সহায় কৰে। যদিও সকলো পিডি ৰোগীৰ বাবে ডিবিএছ উপযুক্ত নহয়; সংক্ৰমণ, ষ্ট্ৰ’ক বা জ্ঞানীয় অস্বাভাৱিকতাৰ দৰে বিপদাশংকাও আছে যিবোৰ সাৱধানে মূল্যায়ন কৰাৰ প্ৰয়োজন।

যশোদা চিকিৎসালয়ৰ অধ্যাপক ডাঃ ৰূপম বৰগোহাঁইয়ে কয় যে প্ৰযুক্তিগত অগ্ৰগতিৰ দ্বাৰা ডিবিএছ থেৰাপী অধিক উন্নত হৈছে। ফলপ্ৰসূতা বৃদ্ধি কৰিবলৈ আৰু পাৰ্শ্বক্ৰিয়া হ্ৰাস কৰিবলৈ আধুনিক প্ৰণালীবোৰত দিশ নিৰ্ণায়ক সীহ অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হয়, যি মস্তিষ্কৰ নিৰ্দিষ্ট অঞ্চলসমূহক লক্ষ্য কৰি অধিক সঠিকভাৱে বৈদ্যুতিক প্ৰৱাহ নিৰ্দেশনা কৰে। নতুন ক্লজড-লুপ ডিবিএছ ডিভাইচে মগজুৰ কাৰ্য-কলাপৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি বাস্তৱ সময়ত স্বয়ংক্ৰিয়ভাৱে উদ্দীপনা পৰিৱৰ্তন কৰি অধিক নমনীয় আৰু কাৰ্যকৰী লক্ষণ ব্যৱস্থাপনাৰ প্ৰতিশ্ৰুতি দিয়ে। উন্নত ইমেজিং পদ্ধতি আৰু আন্তঃচিকিৎসা নিৰীক্ষণৰ বাবে ইলেক্ট্ৰড সন্নিৱিষ্ট কৰাত নিখুঁততা বৃদ্ধি পাইছে, যি অস্ত্ৰোপচাৰৰ বিপদাশংকা হ্ৰাস কৰে আৰু ফলাফল উন্নত কৰে। ডিবিএছ-ৰ চিকিৎসাৰ সম্ভাৱনা পাৰ্কিনছন ৰোগৰ বাহিৰেও আন আন ব্যৱহাৰৰ ওপৰত গৱেষণাৰ দ্বাৰা সম্প্ৰসাৰিত কৰা হৈছে, যেনে অত্যাৱশ্যকীয় কম্পন, ডাইষ্টোনিয়া, আনকি মানসিক স্বাস্থ্যৰ সমস্যাতো প্ৰয়োগ আৰম্ভ হৈছে।

চিকিৎসাৰ ন্যায্য প্ৰৱেশাধিকাৰ নিশ্চিত কৰিবলৈ আৰু সকলোৰে জীৱনৰ মানদণ্ড বৃদ্ধি কৰিবলৈ ২২ জুলাইত পালন কৰা বিশ্ব মগজু দিৱস ২০২৫-এ মগজুৰ স্বাস্থ্যৰ প্ৰতি জীৱনজোৰা প্ৰতিশ্ৰুতি আৰু জীৱনৰ প্ৰতিটো পৰ্যায়ত স্নায়ৱিক সুস্থতা সুৰক্ষিত কৰাৰ প্ৰয়োজনীয়তাৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰিছে।

গতিকে, পাৰ্কিনছন ৰোগকে ধৰি চলা-ফুৰাৰ সমস্যা বা বিকাৰগ্ৰস্ততাৰ চিকিৎসাত গভীৰ মগজুৰ উদ্দীপনা এক উল্লেখযোগ্য অগ্ৰগতি। বহু ৰোগীৰ লক্ষণসমূহৰ পৰা যথেষ্ট সকাহ আৰু জীৱনৰ মানদণ্ড উন্নত হয় কাৰণ ডিবিএছ, যিয়ে নিৰ্দিষ্ট বৈদ্যুতিক উদ্দীপনাযোগে মগজুৰ ত্ৰুটিপূৰ্ণ বৰ্তনীসমূহৰ ৰূপান্তৰ ঘটায়। ডিবিএছ হৈছে এই সমস্যাৰ বাবে সমসাময়িক স্নায়ু চিকিৎসাৰ এটা মূল উপাদান কাৰণ ডিভাইচ প্ৰযুক্তি, অস্ত্ৰোপচাৰ পদ্ধতি আৰু ৰোগী নিৰ্বাচনৰ মানদণ্ডৰ অগ্ৰগতি, যিয়ে ইয়াৰ সুৰক্ষা, কাৰ্যকাৰিতা আৰু প্ৰয়োগ উন্নত কৰিছে।

– অধ্যাপক ডাঃ ৰূপম বৰগোহাঁই,জ্যেষ্ঠ পৰামৰ্শদাতা স্নায়ু বিশেষজ্ঞ আৰু অনুষ্ঠান সঞ্চালক-পিডিএমডিআৰচি, যশোদা হাস্পতাল, হায়দৰাবাদ